Geoteknik tasarımda temel derinliğini belirleyen etkenler ve temel tasarımında olası riskler

Abstract

Temeller, yapının zemin ile etkileşimde bulunan ve diğer yapısal elemanlardan kendisine aktarılan yüklere dayanarak bu yükleri zemine iletmekle mükellef elemanlarıdır. Bu sebeple bir yapıyı tasarlayan tasarımcı, yapının kullanım amacına ve boyutlarına göre dikkatli bir şekilde tasarlamalıdır. Yanlış bir tasarım sonucunda inşa edilen temel çeşitli sebeplerden dolayı hasar görür ve bu durum yapının kısmen ve/veya tamamen hasar görmesine sebep olur. Bir yapının tasarımı sırasında en önemli ve etkili unsurun yapının hizmet ömrünü hasar görmeden tamamlayabilmesi ve herhangi bir istenmeyen durum oluşmasını engellenmesi olduğu unutulmamalıdır. Bu çalışmada temel derinliğini etkileyen faktörler üzerine literatür taraması gerçekleştirilmiş ve edinilen bilgiler ile 2 farklı temel derinliği belirleme uygulaması yapılmıştır. Literatür taraması gerçekleştirilirken öncelikle zemin özellikleri üzerine yoğunlaşarak zemin sınıflandırılma yöntemleri incelenmiştir. Zemin sınıfları ve sınıflandırılma sebepleri araştırıldıktan sonra temel çeşitleri ve temel çeşitlerinin farklı zemin sınıfları ile etkileşimleri üzerine yoğunlaşılmıştır. Taşıma kapasitesi analizi ve oturma analizi incelenmiş, bu analizler sırasında temel ile zeminin birbirlerinden ne şekilde etkilendikleri araştırılmıştır. Son olarak temel derinliğinin belirlenmesi ve temel derinliğini etkileyen diğer faktörler çalışılmıştır.

Foundations are structural members of building which are responsible to carry and transfer the amount of load being carried from other structural members. Hence, during the design process of a building, the designer should carry the process where carefully according the dimensions and purpose of usage of the building. A foundation which a mistake has been done during the design process will either totally or partially get damaged. It should be reminded that the most dramatical element of designing of a building is completion of its service life which will avoid any undesired circumstances. In this study, there has been a literature review about the factors which affect the depth of foundation and then, 2 execution of determination of depth foundation has been proceeded. During the literature review, firstly, the soil classification systems and soil characteristics has been focused. Afterwards, the foundation types and the interaction between foundations and different soil classes has been observed. Bearing capacity and settlement has been briefly explained and the way foundation and soil affects each other has been acknowledged. Finally, the determination of foundation type and the factors that affect the foundation depth are examined.