7-9 yaş çocukların pandemi sürecinde deneyimledikleri uzaktan eğitimin sosyal gelişimlerine etkisinin resim analizi aracılığıyla incelenmesi

Abstract

Bu çalışmada 7-9 yaş çocukların pandemi sürecinde deneyimledikleri uzaktan eğitimin sosyal gelişimlerine olan etkisi araştırılmıştır. Pandemi sürecinin başlamasıyla beraber öğrenciler okula gidememiş, eğitimlerine uzaktan devam etmeye başlamış, arkadaş ve sınıf ortamından uzak kalmış ve kurdukları sosyal ilişkilerde azalmalar olmuştur. Bu çalışma sosyal ve duygusal olarak çocukların hissettikleri pandemi algısını, duygu durumlarını ve sosyal gelişimlerini resim analizi yoluyla incelemesi, ebeveynlere ve eğitimcilere çocukların sosyal gelişim farkındalığı sağlaması ve sosyal gelişimi iyileştirici çözüm yolları sunarak ileride yapılacak çalışmalara ışık tutmayı amaçlaması açısından önemlidir. Ayrıca bu çalışma pandemi sürecinde uzaktan eğitimi deneyimleyen çocukların sosyal gelişimlerinin incelenmesini, okul ve arkadaş ortamından uzak kalmalarının çocuklar üzerindeki olası etkilerinin açığa çıkarılmasını amaçladığı için de önem arz etmektedir. Yapılan çalışmada 7-9 yaş aralığında olan çocukların ve ailelerinin covid-19 geçirme durumlarının kendilerini yalnız hissedip hissetmeme üzerinde bir etkisinin olup olmadığı, yaşanan pandemi süreciyle beraber öğrencilerin uzaktan eğitim almaya başlamalarının hayatlarını ve sosyal gelişimlerini nasıl etkilediği araştırılmıştır. Ayrıca, covid-19 pandemi, sosyal izolasyon ve uzaktan eğitim süreçlerinin öğrencilerin sosyal gelişimlerine olan etkisi resim analizi aracılığı ile incelenmiştir. Araştırma ilkokula devam eden yedi ve dokuz yaş aralığında olan 3. ve 4. sınıf öğrenciler ile yapılmıştır. Araştırmada katılımcıların yalnızlık düzeylerini belirlemek amacı ile Asher ve Wheeler (1985) tarafından geliştirilen ve Kaya (2005) tarafından Türkçeye uyarlanan Çocuklar için Okul Temelli Yalnızlık Ölçeği (ÇOTYÖ) kullanılmıştır. Ayrıca 7-9 yaşındaki çocukların deneyimlediği pandemi ve uzaktan eğitim sürecinin resimlerine nasıl yansıdığını anlayabilmek için 'Çiz-ve-Anlat' tekniği kullanılmıştır. Bu teknik çocukların çizimlerini ve açıklamalarını içermektedir. Bunlara ek olarak araştırmacının hazırladığı demografik değişkenler içeren kişisel bilgi formu uygulanmıştır. Araştırma anket kullanılarak yapılmış, elde edilen veriler SPSS programına girilerek yorumlanmıştır. Birinci bölüm araştırmanın problemi, amacı ve önemini içermektedir. Bunlara ek olarak araştırmanın sınırlılıkları ve kuramsal çerçevesi bu bölümde ele alınmıştır. İkinci bölüm çocuğun sosyal gelişimi ile ilgili alan yazını, üçüncü bölüm ise çocuk resimlerinin anlam, önem ve özelliklerini, gelişim aşamalarını, çocuk resimlerine ilişkin yaklaşımları ve çocuk resimlerinde kullanılan figür ve renklerin anlamlarını içermektedir. Dördüncü bölüm ise pandemi süreci ve çocuğun bu süreçten nasıl etkilenebileceğine dair alan yazını içermektedir. Beşinci bölümde araştırmanın yöntemi ile ilgili bilgiler verilmiştir. Araştırmanın modeli, katılımcılar, kullanılan çocuklar için yalnızlık ölçeğine dair bilgiler ve resim analizi yöntemi anlatılmıştır. Ayrıca verilerin toplanması ve analizi, elde edilen bulgu ve yorumlar ve analizi yapılan resimler bu bölümde yer almaktadır. Son bölüm ise sonuç ve öneriler kısmından oluşmaktadır. Yapılan araştırmada analiz sonucunda bazı çocukların yalnızlık düzeylerinin yüksek olmasına rağmen ortalamanın düşük düzeyde olduğu, yalnızlık puan ortalamalarında öğrencilerin ve ailelerinin covid-19 geçirme durumlarının anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmektedir. Çocukların çoğunun uzaktan eğitim ve pandemi sürecinden hayatlarının olumsuz etkilendiği sonucuna ulaşılmıştır. Ayrıca çizilen resimlerde ise çocukların sosyal olarak kendilerini izole hissettikleri, mutsuz ve sıkılmış ifadelere çoğunlukla yer verdikleri sonucuna varılmıştır.

In this study, the effect of distance education experienced by (7-9) years old children during the pandemic process on their social development was investigated. With the start of the pandemic process, students could not go to school, started to continue their education remotely, stayed away from friends and classroom environment, and there was a decrease in the social relations they established. This study aims to shed light on future studies by examining the pandemic perception, emotional states and social development of children socially and emotionally through picture analysis, providing parents and educators with social development awareness of children and providing solutions to improve social development. In addition, this study is important because it aims to examine the social and emotional development of children who experience distance education during the pandemic process, and to reveal the possible effects of being away from school and friends. In the study, it was investigated whether the covid-19 situation of children aged 7-9 and their families would have an effect on their feeling of loneliness, how the students' starting to receive distance education and the pandemic process affect their lives and social developments. In addition, the effect of the pandemic, social isolation and distance education process on the social development of students were examined through picture analysis. The research was carried out with 3rd and 4th grade students aged between 7-9 attending primary school. In the study, the School-Based Loneliness Scale for Children (ÇOTYÖ), developed by Asher and Wheeler (1985) and adapted into Turkish by Kaya (2005), was used to determine the loneliness levels of the participants. In addition, the 'Draw-and-Tell' technique was used to understand how the pandemic and distance education process experienced by 7-9 year old children was reflected in their paintings. This technique includes children's drawings and explanations. In addition to these, a personal information form containing demographic variables prepared by the researcher was applied. The research was carried out using a questionnaire, and the data obtained were interpreted by entering the SPSS program. The first part includes the problem, purpose and importance of the research. In addition to these, the limitations and theoretical framework of the research are discussed in this section. The second part includes the literature on the social development of the child, and the third part includes the meaning, importance and characteristics of children's drawings, their developmental stages, approaches to children's drawings and the meanings of figures and colors used in children's drawings. The fourth chapter includes the literature on the pandemic process and how the child can be affected by this process. In the fifth chapter, information about the method of the research is given. The model of the research, the participants, the information about the loneliness scale for the children used, and the picture analysis method were explained. In addition, the collection and analysis of the data, the findings and comments, and the analyzed pictures are included in this section. The last part consists of the conclusion part. As a result of the analysis in the research, it is seen that although the loneliness levels of some children are high, the average is low, and the covid-19 status of the students and their families does not have a significant effect on the loneliness score averages. It was concluded that most of the children's lives were negatively affected by distance education and the pandemic process. In addition, it was concluded that the children felt socially isolated, and unhappy and bored expressions were mostly included in the pictures drawn.