Lise öğrencilerinde akran zorbalığı ile aile aidiyet duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesi

Abstract

Ergenlik döneminde akran grupları arasında sıklıkla karşılaşılan 'zorbalık' küresel anlamda ciddi bir sorundur. Bu araştırmanın amacı, lise çağındaki öğrencilerin akran zorbalığı yapma/akran zorbalığına uğrama durumları ile demografik değişkenler ve aile aidiyet duygusu arasındaki ilişkinin incelenmesidir. Araştırma İstanbul ili Küçükçekmece ilçesinde bir lisede öğrenim gören 9 ve 10. sınıf öğrencileri ile gerçekleştirilmiştir. Örneklem 92 kız (%42.8), 123 erkek (%57.2) öğrenciden oluşmaktadır. Araştırmada, Kişisel Bilgi Formu, Olweus Öğrenciler İçin Akran Zorbalığı Anketi ve Aile Aidiyeti Ölçeği uygulanmıştır. Araştırmanın sonuçlarına göre, kızlar erkeklerden daha fazla zorbalığa uğramaktadır. Ancak, zorbalık yapma konusunda cinsiyet farkı bulunmamıştır. Yaş ile akran zorbalığına uğrama/akran zorbalığı yapma arasında anlamlı bir farklılaşma bulunmaktadır. Ebeveyn akademik düzeyinin düşük olması, daha fazla akran zorbalığı yapma ile ilişkilidir; akran zorbalığına uğrama ile ebeveyn akademik düzeyi arasında bir ilişki bulunmamıştır. Öğrencinin akademik başarısı ile akran zorbalığına uğrama arasında bir ilişki bulunmazken, akran zorbalığı yapma ile akademik başarı arasında anlamlı bir ilişki saptanmıştır. Akran zorbalığı yapan ve zorbalığa uğrayan gruplarda sigara kullanımı sıklığı diğer gruplara göre daha yüksektir. Akran zorbalığı ile aile aidiyeti ilişkisi incelendiğinde ise, aile aidiyetinin iki alt boyutu olan kendilik aidiyeti ve aile aidiyeti ile akran zorbalığı yapma arasında negatif yönde anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir. Akran zorbalığına uğrama ile kendilik aidiyeti arasında negatif yönde anlamlı ilişki saptanmış, ancak, aile aidiyeti alt boyutu ile akran zorbalığına uğrama arasında anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Sonuç olarak bu araştırma aile aidiyet duygusunun, akran zorbalığı konusunda önemli bir role sahip olabileceğini göstermektedir.

Bullying is a globally serious problem in adolescence. The aim of this study is to examine the relationship between bullying and demographic variables and family sense of belonging in high school students. The research was carried out among 9th and 10th grade students from an high school in Küçükçekmece district of İstanbul province. The sample consists of 92 girls (42.8%) and 123 boys (57.2%). In this research, Demographic Data Collection Form, Olweus Bully/Victim Questionnaire for Students, and Family Sense of Belonging Scale were applied. According to the results of the research, girls are more frequently bullied by others than boys. However, there is no gender difference in bullying others. There is a significant difference between age and being bullied / bullying others. Low parental academic level is associated with high risk for bullying others. Students with low academic achievement were found to have a greater risk for bullying others. A significant relationship was found between smoking and being bullied / bullying others. When the relationship between peer bullying and two sub-dimensions of family sense of belonging were examined, a negative relationship was found between the sense of self-belonging and the family sense of belonging and bullying others. A negative relationship was found between the sense of self-belonging and being bullied. However, there was no significant relationship between family sense of belonging sub-dimension and being bullied. In conclusion, this research shows that the family sense of belonging may have an important role in peer bullying.