Dünya ekonomik krizleri ve 1998-2019 arası Türkiye'de bankacılık sektöründeki karlılık oranlarına etkisi

Abstract

Ekonomik kriz kavramı; para, sermaye, işgücü, mal ve hizmet piyasalarındaki ekonomik göstergelerde meydana gelen ani değişikliklerle birlikte reel durumun kötüleşmesi sonucu ortaya çıkan kaotik ortamdır. Finansal kriz, bazı finansal varlıkların nominal değerlerinin büyük bir kısmını aniden kaybettiği çok çeşitli durumlardan biridir. 19. ve 20. yüzyılın başlarında, birçok finansal kriz bankacılık krizleri ile ilişkili olmuştur. 1929 Büyük Buhrandan 2008 Küresel Kriz arasında etki boyutu değişkenlik gösteren birden fazla kriz oluşmuştur. Bu krizlerin arasında ne kadar ortak sebep olsa da birbirinden farklı özelliklere de sahiptir. Krizlerin etkileri ulusal ve uluslararası boyutta gözlenmiştir. Özellikle 20.yüzyılda "küreselleşme" olgusu altında krizler uluslararası boyuta taşınmış, yaşanan krizlerin etkisi birçok ülkeye ve dünya ticaretine negatif yönde tesir etmiştir. Küreselleşmenin etkileri, gelişmekte olan ülkeler arasında yer alan Türkiye'nin ekonomik göstergelerine yansımıştır. Bu araştırmanın amacı ekonomik krizin Türkiye bankacılık sektöründeki karlılık oranlarına etkisini incelemektir. Bu çalışmada, krizlerin tanımları yapıldıktan sonra 1929'dan 2008'e dünyayı veya büyük bir bölümünü ele alan 1929 Büyük Buhran,Opec Petrol krizi,1987 Borsa krizi,1994 Meksika krizi,1997 Asya krizi, 2001 Arjantin krizi ve 2008 Küresel krizden bahsedilerek 1998-2019 arasındaki iki krizde Türkiye Bankacılık Sektörü'nün reaksiyonları incelenmiştir. Türk Bankacılık sektöründe 2008 krizinde tüm bankaların karlılıkları azalmış, mevduat bankaları ortalama %32, kamu ve özel sermayeli bankaları %25, TMSF'ye devredilmiş bankaların %22, yabancı sermayeli bankaların ise %35 karlılık azalması yaşadığı görülmektedir.

The concept of the economic crisis is a chaotic environment resulting from the deterioration of the real situation with sudden changes in the economic indicators in the money, capital, labor, goods and services markets. The financial crisis is one of several situations in which some financial assets suddenly lose most of their nominal value. In the early 19th and 20th centuries, many financial crises were associated with banking crises. Between the Great Depression of 1929 and the 2008 Global Crisis, more than one crisis occurred, with varying effects. Although there is a common cause among these crises, they also contain different features. The effects of the crises have been observed at national and international levels. Especially in the 20th century, under the phenomenon of "globalization", crises moved to an international dimension and the effects of the crises experienced negatively affected many countries and world trade. The effects of globalization are reflected in the economic indicators of Turkey, which is among the developing countries. The aim of this study was to investigate the effect on the rate of economic crisis in Turkey Banking Sector Profitability. In this study, The Great Depression of 1929, the Opec oil crisis, the stock market crisis of 1987, the Mexican crisis of 1994, the Asian crisis of 1997, the Argentine crisis of 2001 and the global crisis of 2008, which covered most of the world from 1929 to 2008, were mentioned and the reactions of the Turkish banking sector in two important crises between 1998-2011 were examined. The Turkish Banking sector continued to make profits even in the crisis year compared to the previous year and maintained its high rates in terms of capital adequacy. In the Turkish banking sector, in the crisis of 2008, it is seen that the profitability of all banks decreased, deposit banks decreased by an average of 32%, private capital banks by 25%, banks transferred to the TMSF by 22% and foreign banks by 35%.