Türkiye'de Kaynaştırma ile İlgili Yapılan Lisansüstü Tezlerin Çeşitli Kriterlere Göre İncelenmesi

Abstract

Amaç: Özel gereksinimli çocukların, normal gelişim gösteren akranlarından bilişsel, motor, dil ve sosyal-duygusal gelişimleri farklılık gösterir. Kaynaştırma uygulamalarının amacı, özel gereksinimli çocukların gelişimlerini desteklemek ve sosyal kabullerini sağlayarak topluma uyum becerilerini kazandırmaktır. Yapılan çalışmada Türkiye’de kaynaştırma alanında yazılmış olan lisansüstü tezlerin düzeyini, tematik dağılımlarını ve mevcut durumlarını belirlemek amaçlanmıştır. Yöntem: Araştırma betimsel nitelikte olup, tarama modelinde bir çalışmadır. Araştırmanın örneklemi kaynaştırma alanında yapılmış kısıtlama bulunmayan 143 yüksek lisans ve doktora tezinden oluşmaktadır. Araştırma, Yükseköğretim Kurulu Ulusal Tez Merkezi’ne kayıtlı olan 2008-2018 yılları içerisinde yazılmış lisansüstü eğitim tezleri ile sınırlıdır. Yapılan bu çalışmada epistemolojik doküman analizi verileri toplama yöntemi olarak kullanılmıştır. Verilerin çözümlenmesinde yüzde ve frekans değerleri kullanılmıştır. Bulgular: Kaynaştırma uygulamaları konusunda yazılan tezlerde en fazla üzerinde durulan konu “kaynaştırmaya karşı olan tutum” (%27) olurken, ikinci sırada ise “kaynaştırma hakkında görüş ve beklenti” (%19) olmuştur. Tezlerin 61 (%43)’i nicel, 58 (%40)’i nitel ve 24 (%17)’ü karma araştırma yöntemi kullanılarak yapılmıştır. Araştırmadan elde edilen bulgular incelendiği zaman 2008-2018 yılları arasında kaynaştırma ile ilgili yazılmış tezler bizlere kaynaştırma eğitiminin son yıllarda ne kadar önem kazandığını göstermektedir; ancak çalışmalar kaynaştırma uygulamalarında hala eksiklikler olduğunu da ortaya koymaktadır. Sonuç: Kaynaştırma uygulamalarının veriminin arttırılması için kaynaştırma eğitimine dahil olan özel gereksinimli çocuklar ile yapılacak, deneysel yöntemlerin kullanıldığı ve çocukların ihtiyaçlarını belirlemeye yönelik ölçeklerin geliştirildiği tezlere ihtiyaç duyulmaktadır.

Aim: The cognitive, motor, language and social-emotional development of children with special needs differ from their normally developing peers. The aim of inclusion practices is to support the development of children with special needs and to gain adaptation skills to society by ensuring their social acceptance. In this study, it was aimed to determine the level, thematic distribution and current status of postgraduate theses written in the field of inclusion in Turkey. Method: The research is descriptive and is a study in the screening model. The sample of the research consists of 143 masters and doctoral dissertations without any restrictions in the field of mainstreaming. The research is limited to the postgraduate theses written in the years 2008-2018 registered at the Higher Education Council National Thesis Center. In this study, epistemological document analysis was used as a data collection method. Percentage and frequency values were used in the analysis of the data. Results: “Attitude towards inclusion” (27%) was the most focused topic in the dissertations written on inclusion practices, while “opinion and expectation about inclusion” (19%) was the second. 61 (43%) of these were quantitative, 58 (40%) were qualitative, and 24 (17%) were conducted using the mixed research method. When the findings obtained from the research are examined, the theses written about inclusion between 2008-2018 show us how important inclusion education has gained in recent years; however, studies also reveal that there are still deficiencies in inclusion practices. Conclusion: Mainstream inclusion for children with special needs to be done with increasing the yield of the experimental scales to determine the needs of the children are developed and methods used in the thesis there is a need to.