Türkiye’de Engelli Bireyler ve Seçimlere Katılım

Abstract

Bu çalışmanın amacı, engelli bireylerin seçimlere katılım sürecinde ve oy kullanma sırasında karşılaştıkları sorunları tespit etmek, bu sorunları gidermek için çeşitli ülkelerdeki alternatif uygulamaları ortaya koymak ve ülkemizde uygulanmaya yeni başlayan engelli bireylere dönük uygulamaları değerlendirmektir. Bu amaç doğrultusunda ilk olarak Türkiye’de seçimlerin yasal ve kurumsal çerçevesi engelli bireyler açısından incelenmiş, Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından ön görülen oy kullanma yöntemleri gözden geçirilmiştir. Çalışmada ikinci olarak Malatya’da yaşayan seçme ve seçilme haklarına sahip, kısıtlı olmayan, yalnızca bedensel ve görme engelli bireylerin seçimlerde oy kullanma süreçleri ve deneyimlerini belirleyebilmek amacıyla yüz yüze derinlemesine görüşme gerçekleştirilmiştir. Görüşmelerden elde edilen veriler Birleşmiş Milletler Engellilerin Haklarına İlişkin Sözleşmede dikkat çekilen “tesisler”, “seçim materyalleri” ve “seçim usulleri”nden oluşan üç eksen üzerine oturtularak analiz edilmiştir. Anahtar Kelimeler: Engelli bireyler, Engelli hakları, Siyasal katılım, Seçimler, Oy Kullanma.

The aim of this study was to identify the problems that disabled people encounter during election process and voting, to show alternative practices in various countries in order to solve these problems, and to evaluate applications for newly started disabled people in country. For this purpose firstly the legal and institutional framework were examined for elections in terms of disabled individuals in Turkey, the Supreme Election Council (YSK) envisaged by voting methods have been revised. Secondly, in the study, in-depth interviews were held with the aim of determining the voting processes and experiences of electors with physical and visually disabled people who have the right to vote and living in Malatya. The data obtained from the interviews were analyzed on three axes from the “facilities”, “materials” and “voting procedures” which are noted in the United Nations Convention on the Rights of Persons with Disabilities. Keywords: Disabled people, Disability rights, Political participation, Elections, Voting.