İş Güvencesizliğinin Presenteeism (İş Yerinde Görünürde Var Olma) Davranışına Etkisinde İş Yaşam Dengesinin Aracı Rolü

Abstract

1990’lı yıllarda yaşanan ekonomik buhran sonucunda şirketlerin küçülmeleri, yeniden yapılanmaları ve şirket birleşmeleri çalışanların işten çıkarılmalarına neden olmuştur. İşten çıkarmalar ile iş yerinde çalışmaya devam eden diğer personelin iş güvencesizliği algıları artmıştır. Algılanan iş güvencesizliği nedeni ile çalışanlar uzun saatlerini iş yerlerinde geçirmişler ve bu durum çalışanların iş ve yaşamlarında denge kurmalarına engel olmuştur. Bu bağlamda günümüzde de devam eden iş güvencesizliği algısı nedeni ile araştırmanın temel amacı; mavi ve beyaz yakalı çalışanların iş güvencesizliği algılarının iş yaşam dengelerini ne düzeyde etkilediğinin belirlenmesi ve iş güvencesizliği algısının iş yerinde görünürde var olma davranışı üzerindeki etkisinde iş yaşam dengesinin aracı rolünün olup olmadığının belirlenmesidir. Araştırma sonucunda çalışanların iş güvencesizliği algılarının iş yerinde görünürde var olma davranışları üzerinde istatistiksel olarak anlamlı ve pozitif bir etkisinin olduğu ve ayrıca iş güvencesizliğinin iş yerinde görünürde var olma davranışına etkisinde iş yaşam dengesinin kısmi aracılık rolü üstlendiği tespit edilmiştir.

As a result of the economic depression in the 1990s, the downsizing, restructuring and mergers of companies caused the dismissal of employees. Dismissals have increased the perceptions of job insecurity by causing other employees to worry that they will be unemployed. Due to perceived job insecurity, employees spent long hours at their workplaces and this prevented them from balancing their work and life. In this context, due to the perception of job insecurity that continues today, the main purpose of the research is to determine to what extent the job insecurity perceptions of blue-collar and white-collar employees affect their work-life balance and to determine whether the work-life balance has a mediating role in the effect of job insecurity perception on the apparent presence at work. As a result of the research, it was determined that the perceptions of employees' job insecurity have a statistically significant and positive effect on their apparent presence at work, and that work-life balance plays a partial mediation role in the effect of job insecurity on the apparent presence at work.