İstanbul Gelişim Üniversitesi Lisansüstü Eğitim Enstitüsü: Enstitü Bülteni (Cilt:1, Sayı: 4, Nisan 2021)   

Abstract

Kripto Para ve Tekerrür Eden Tarih Bundan tam on yıl önce Forex piyasaları bugünün kripto meselesi kadar popüler olmasa da her türden yatırımcı tarafından tercih edilen kaldıraçlı bir sistem dahilinde döviz, emtia ve bir çok yatırım aracının alım ve satımına imkân veren popüler bir piyasa idi. Yurt içinde çok sayıda firma yatırımcılara tasarruflarını değerlendirebilecekleri bir platform sunuyordu. Öyle ki bu platform 5 gün 24 saat alım satıma imkân veren online bir ekrandı. İlk önce bilgisayarlara yüklendi daha sonra akıllı telefonlarda aplikasyon yardımı ile kullanılabilir hale getirildi. Sistem öyle bir hâl aldı ki yatırımcılara “100 Amerikan doları yatırın, paranızı 100 katına katlayın” gibi söylemler ile özendirilmeye çalışıldı. Üstelik yatırımcı 100 Amerikan doları yatırdığı vakit 10.000 Amerikan doları yatırmış gibi kâr ve zarar edebilmekteydi. Zaman geçtikçe yatırımcılara bedava eğitimler, tanıtımlar ve daha birçok özendirici faaliyetler ile kâr yapacakları algısı aşılanmış oldu. Üstelik belirli bir meblağ yatıranlara son model cep telefonları hediye edilirken “1.000 Amerikan doları yatıranlara ise 300 Amerikan doları bizden hediye” denildi. Bununla beraber yatırımcılar kendi imkânlarını zorlayarak yatırabildikleri kadar para yatırmaya başladılar. Zamanla 1:100 kaldıraç ile büyük zararlar etmeye başlayan yatırımcılar yavaş yavaş piyasadan korkmaya başladılar. Diğer taraftan piyasaya yeni dâhil olan birçok yatırımcı daha yeni yeni bu piyasalara alışırken Sermaye Piyasası Kurulu Forex işlemleri için minimum 50.000 TL ve maksimum 1:10 kaldıraçla işlem yapılabileceğini deklare etti. Sonuç itibarıyla aracı kurumlara büyük kârlar sağlayan 100 Amerikan doları ile işlem yapan yatırımcılar, bir anda piyasadan siliniverdi. Sermaye piyasası kurulunun bu kararı küçük tasarruf sahiplerini korumak amacıyla alınması son derece elzem bir karardı ve çok önemliydi. Böylelikle aşırı fiyat artışları ve düşüşlerinde cüzi miktarlar ile alım satım yapan yatırımcıların zarar etmesinin de önüne geçilmiş oldu.