Şen, Pelin2025-07-312025-07-312024https://hdl.handle.net/11363/10148Danışman: DR. ÖĞR. ÜYESİ HANİFE YILMAZ ÇENGEL Yer Bilgisi: İstanbul Gelişim Üniversitesi / Lisansüstü Eğitim Enstitüsü / Psikoloji Ana Bilim Dalı / Klinik Psikoloji Bilim Dalı Konu: Psikoloji = PsychologyAraştırmanın temel amacı, genç yetişkin bireylerde reddedilme duyarlılığı, ebeveyn tutumları ve benlik saygısı ilişkisinin incelenmesidir. Bunun yanında ilgili değişkenlerin demografik değişkenler açısından farklılaşıp farklılaşmadığına da bakılmıştır. Çalışmanın örneklemini, İstanbul ilinde ikamet eden 18-29 yaş arası genç yetişkin gönüllü bireyler oluşturmaktadır. Araştırmadaki ölçekler 402 gönüllü katılımcıya uygulanmıştır. Katılımcıların araştırma hakkında bilgilendirilmesi için 'Bilgilendirilmiş Onam Formu' verilmiştir. Veri toplama aşamasında, 'Sosyo-demografik Bilgi Formu', Reddedilme Duyarlılığı Ölçeği (RDÖ), Kısaltılmış Algılanan Ebeveyn Tutumları Ölçeği-Çocuk Formu (KAET-Ç) ve Rosenberg Benlik Saygısı Ölçeği (RBSÖ) kullanılmıştır. Araştırmanın veri analizleri yürütülürken gruplar arası karşılaştırmalarda bağımsız örneklem t-testi ve tek yönlü varyans analizi (ANOVA); korelasyon analizlerinde Pearson korelasyon analizi kullanılmıştır. Yapılan korelasyon analizi sonucunda, genç yetişkinlerin reddedilme duyarlılıkları ile algılanan ebeveyn aşırı koruyuculuk ve reddedicilik tutumları arasında pozitif yönde; algılanan ebeveyn duygusal sıcaklık tutumları arasında negatif yönde ilişki olduğu bulunmuştur. Benlik saygısının algılanan ebeveyn aşırı koruyuculuk ve reddedicilik tutumları ile negatif yönde; algılanan ebeveyn duygusal sıcaklık tutumları ile pozitif yönde ilişkili olduğu saptanmıştır. Reddedilme duyarlılığı ile benlik saygısı arasındaki korelasyonun ise negatif yönde anlamlı olduğu görülmüştür. Yapılan gruplar arası karşılaştırma analizlerinde ise genç yetişkinlerin reddedilme duyarlılığının eğitim düzeyine, kimle yaşadığına, kardeş sayısına ve algılanan sosyoekonomik düzeye göre farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır. Algılanan ebeveyn tutumlarından annenin duygusal sıcaklığının katılımcıların eğitim düzeyine, anne ve babasının eğitim düzeyine, medeni durumuna, sosyoekonomik düzeyine ve kardeş sayısına göre farklılaştığı; babanın duygusal sıcaklığının ise katılımcıların cinsiyetine, eğitim düzeyine, anne ve babasının eğitim düzeyine, sosyoekonomik düzeyine, kardeş sayısına ve doğum sırasına göre farklılaştığı bulunmuştur. Annenin aşırı koruyuculuğu eğitim düzeyine göre farklılaşırken, babanın aşırı koruyuculuğu doğum sırasına göre farklılaşmaktadır. Annenin reddediciliği katılımcıların eğitim düzeyine, anne eğitim düzeyine, sosyoekonomik düzeye ve kardeş sayısına göre farklılaşırken; babanın reddediciliği cinsiyete, eğitim düzeyine, anne eğitim düzeyine, sosyoekonomik düzeye, kardeş sayısına, doğum sırasına ve kiminle yaşadığına göre farklılaşmaktadır. Son olarak genç yetişkinlerin benlik saygılarının cinsiyete, eğitim düzeyine, babalarının eğitim düzeyine, algılanan sosyoekonomik düzeye, kiminle yaşadığına ve doğum sırasına göre farklılaştığı bulunmuştur. Elde edilen sonuçlar, ilgili literatür çerçevesinde tartışılmış ve öneriler sunulmuştur.The primary aim of this research is to examine the relationship between rejection sensitivity, parental attitudes, and self-esteem in young adult individuals. Additionally, the study investigates whether these variables differ based on demographic factors. The sample of the study consists of voluntary young adults aged 18-29 residing in Istanbul. Scales were applied to 402 volunteer participants. An "Informed Consent Form" was provided to inform participants about the study. During the data collection phase, the "Sociodemographic Information Form," the Rejection Sensitivity Scale (RSS), the Perceived Parental Attitudes Scale-Child Form (EMBU-C), and the Rosenberg Self-Esteem Scale (RSES) were utilized. For data analysis, independent samples t-test and one-way ANOVA were used for inter-group comparisons; Pearson correlation analysis was employed for correlation analyses. The correlation analysis revealed a positive relationship between young adults' rejection sensitivity and perceived parental overprotectiveness and rejection attitudes, while a negative relationship was found with perceived parental emotional warmth attitudes. Self-esteem was negatively related to perceived parental overprotectiveness and rejection attitudes, and positively related to perceived parental emotional warmth attitudes. Additionally, the correlation between rejection sensitivity and self-esteem was found to be significant and negative. In the intergroup comparison analyses conducted, it was concluded that young adults' rejection sensitivity varies based on their education level, whom they live with, the number of siblings, and perceived socioeconomic status. Among perceived parental attitudes, it was found that the mother's emotional warmth differs according to participants' education level, their parents' education level, marital status, socioeconomic status, and number of siblings. The father's emotional warmth, on the other hand, varies according to the participants' gender, education level, their parents' education level, socioeconomic status, number of siblings, and birth order. While the mother's overprotectiveness differs based on education level, the father's overprotectiveness varies according to birth order. The mother's rejection varies according to participants' education level, the mother's education level, socioeconomic status, and number of siblings, whereas the father's rejection differs based on gender, education level, the mother's education level, socioeconomic status, number of siblings, birth order, and whom they live with. Finally, it was found that young adults' self-esteem varies according to gender, education level, their father's education level, perceived socioeconomic status, whom they live with, and birth order. The results obtained were discussed within the framework of the relevant literature, and suggestions were provided.trinfo:eu-repo/semantics/openAccessReddedilme DuyarlılığıAlgılanan Ebeveyn TutumlarıBenlik SaygısıRejection SensitivityPerceived Parental AttitudesSelf-EsteemMaster Thesis