Daire’nin Farklı İnanç ve Kültürlerden Günümüze Sanatsal İzdüşümlerine Dair Bir Seçki
Abstract
Giriş ve Çalışmanın Amacı: Çalışmada, daire formunun; farklı kültür, inanç ve felsefelerden,
günümüz çağdaş sanat ve tasarım üretimlerine izdüşümlerinin, bir seçki niteliğinde örneklerle
değerlendirilmesi, konu hakkında farkındalık kazandırılması amaçlanmıştır.
Kavramsal/Kuramsal Çerçeve: İnsanlığın başlangıcından bu yana çeşitli şekillerde kodlanan daire
formu, çalışmada; mimari yapı, resim, seramik, grafik örneklerin, kavramsal ve felsefî boyutları bağlamında
değerlendirilmeleriyle sınırlandırılmıştır.
Yöntem: İnançlar, gelenekler, kültürler, sanatçının iç dünyası, teknik donanım gibi çeşitli yapılarla
ilişkili olması bakımından çalışma; nitel bir araştırma süreciyle incelenmiş, daire formunu içeren eserlerde
sağlıklı analizler yapabilmek amacıyla detaylı literatür taraması yapılmıştır.
Bulgular: İnsanoğlu yaşadığı coğrafyalara göre şekillenmiş ve kendi kültürlerini geliştirmiştir. Özellikle,
göçlerle birlikte farklı içeriklere sahip kültürler ortaya çıkmıştır. Bu kültürlerde, sistemli bir yapıda ve geometri
temelli olan doğadan büyük ölçüde esinlenilmiştir. Bugün, geometrik olarak algıladığımız ve anlamlar
yüklediğimiz pek çok şeyin temelinde bu yaratımlar vardır. Bu formlardan daire, diğer geometrik formlar
gibi, sanatsal algımızın soyut ifadelerinin arasına girmiştir. Ayrıca, daire, insanda sonsuz bir hayal dünyasına
akışı sağlayan içsel ve ruhsal yönler kazandırması bakımından güçlü bir ifade şekline dönüşmüştür. Daire
ve daireselliği içeren tüm uygulamalar; çeşitli kültür, inanç sistemlerinin, sanatların, düşünsel ve kavramsal
boyutlarına farklı açılımlar getirmiş, günümüz sanatına ilham kaynağı olmuştur.
Sonuç: Grafik temsiller olarak semboller, insanlara çeşitli düşünme alanları açmaktadır. Daire formu
da üretimlere; yeni, orijinal fırsat ve açılımlar getirmektedir. Sanatçı ve tasarımcılar daireyi; renkler, lekeler
ve disiplinlerle farklı şekillerde kombine edip; çeşitli etki ve felsefelere, aşkın ifadelere ulaşabilen özgün işler
yaratmışlardır. Dolayısıyla, Antik Çağlar’da genellikle inanç sistemleriyle bağlantılı olarak kullanılan
dairenin, günümüze doğru, çok farklı anlamlar içerebilecek yapılara dâhil olabildiğini söylemek
mümkündür. Antik Çağlar’dan bu yana; resim, seramik, heykel, madalyon ve mühür gibi birçok sanat ve tasarım alanında kullanılabilen daire, günümüz çağdaş sanat söylemleri içerisinde; yerleştirme sanatı,
kinetik sanat, arazi sanatı, dijital sanat gibi farklı platformlarda kullanılmaya devam etmektedir. Introduction and Purpose of the Study: In the study, the circle form; It is aimed to evaluate the
reflections of different cultures, beliefs and philosophies on today's contemporary art and design
productions with a selection of examples and to raise awareness on the subject.
Conceptual/Theoretical Framework: The circle form, which has been coded in various ways since
the beginning of humanity, is in the study; It is limited to the evaluation of architectural structures,
paintings, ceramics and graphic examples in the context of their conceptual and philosophical
dimensions.
Method: The work is related to various structures such as beliefs, traditions, cultures, the artist's inner
world, and technical equipment; It was examined through a qualitative research process, and a detailed
literature review was conducted in order to make sound analyzes on works containing the circle form.
Findings: Human beings have been shaped according to the geographies they live in and have
developed their own cultures. In particular, cultures with different contents have emerged with migrations.
These cultures are largely inspired by nature, which has a systematic structure and is based on geometry.
These creations are at the basis of many things that we perceive geometrically and give meaning to
today. Of these forms, the circle, like other geometric forms, has become one of the abstract expressions
of our artistic perception. In addition, the circle has become a powerful form of expression in that it
provides people with internal and spiritual aspects that enable them to flow into an endless world of
dreams. All applications involving circles and circularity; It has brought different perspectives to the
intellectual and conceptual dimensions of various cultures, belief systems, arts, and has been a source of
inspiration for today's art.
Conclusion: Symbols, as graphic representations, open up various areas of thinking for people. The
circular form is also suitable for production; It brings new, original opportunities and expansions. Artists and
designers designed the apartment; combine it in different ways with colors, stains and disciplines; They
have created original works that can reach various influences and philosophies and transcendental
expressions. Therefore, it is possible to say that the circle, which was generally used in connection with
belief systems in ancient times, can be included in structures that may contain very different meanings
today. Since ancient times; The circle, which can be used in many art and design fields such as painting,
ceramics, sculpture, medallion and seal, is within today's contemporary art discourses; It continues to be
used in different platforms such as installation art, kinetic art, land art and digital art.