Mutluluk, Pozitif Psikoloji ve Akış: Sara Ahmed Üzerinden Pozitif Dergisi Analizi
Abstract
Mutluluk, Batı’da savaşlar, açlık, salgın ve kıtlık gibi yaşamın felaketleri ve belirsizliklerinden
kurtulanların Tanrılar tarafından kutsanmasıyla sonuçlanan bir şans ve ödül anlamına gelmekteyken, Aydınlanma sonrası bireysel irade ve eylem sonucu bir performans olarak görülmeye
başlanmıştır. Mutluluğun klasik psikolojinin araştırma konuları içinde önemli bir yer işgal ettiği söylenemez. Ancak 1990’ların sonuna doğru psikoloji disiplininin yeni bir alanı olarak ortaya çıkan pozitif psikoloji, mutluluk kavramına olan ilgiyi arttırmıştır. Pozitif psikoloji, odağı
olumsuz duygulardan olumlu duygulara çevirmiştir. Bu yeni disiplin oldukça ilgi görmüş hem
akademik hem de popüler yazında karşılık bulmuştur. Küresel çapta yaygınlaşmasının yanısıra
Türkiye’de de popüler kültürel ürünleri etkilemiştir. Bu kültürel çıktılardan biri olan Pozitif: Kişisel Gelişim Rehberiniz dergisinde (2013-) mutluluk, pozitif psikoloji ve kişisel gelişim temalarıyla
ilgili çok sayıda yazı yayınlanmıştır. Ne var ki pozitif psikolojinin mutluluk kavramına yaklaşımı önemli birtakım sorunlar içermektedir. Bu sorunlar, Britanyalı-Avustralyalı feminist düşünür
Sara Ahmed’in toplumsal bağlamın önemini vurgulayan mutluluk nesneleri kavramı aracılığıyla
gösterilebilir. Bu çalışmadaki amaç Pozitif: Kişisel Gelişim Rehberiniz dergisindeki mutluluk kavramını akış metaforu üzerinden ele almaktır. Çalışmada yöntem olarak eleştirel söylem analizi
kullanılmıştır. Çalışmanın sonucuna göre, akışın ürettiği, mutluluğa yönlendirdiği nesneler, gelişkin bir bireysellik vurgusuyla toplumsal olanı feda etmiştir. While happiness in the West had meant luck and reward resulting in the blessing of the Gods
for those who survived the disasters and uncertainties of life such as wars, hunger, epidemics
and famine, after the Enlightenment, it was seen as a performance which is a consequence of
individual will and action. It can not be said that happiness has an important role among the research topics of classical psychology. However, positive psychology, which emerged as a new
field of psychology towards the end of the 1990s, increased interest in the concept of happiness..
The positive psychology has focused on positive emotions rather than negative ones. This new
discipline has started to draw a lot of attention in academic and popular literature. In addition to
its spread globally, it has also influenced popular cultural products in Türkiye. In the magazine
Pozitif: Your Personal Development Guide (2013-), which is one of popular cultural outputs, many
articles about happiness, positive psychology, and personal development have been published.
But there are considerable problems related to positive psychology's approach to the concept of
happiness. These can be clarified by British-Australian feminist thinker Sara Ahmed's concept
of happy objects, which emphasizes the importance of social context. The aim of this study is
to analyze the concept of happiness with flow metaphor in the magazine Pozitif. The study uses
discourse analysis in order to gain insights into the role of flow approach in the texts. According
to the results of the study, the objects produced by the flow and directed towards happiness have
sacrificed the social with an emphasis on a developed individuality.