Ahmet İhsan’ın (Tokgöz) İktisadi Anlayışı
Özet
1870’lerle birlikte basında birçok iktisat kitabı tefrika edilmiş ve tefrika edilen
iktisat kitaplarından biri de 1891’de öncelikle Servet-i Fünun sütunlarında çıkan sonra
kitap olarak yayımlanan Ahmet İhsan’ın İlm-i Servet adlı eseridir. Kitap, halkın anlayacağı
şekilde dili sade ve içeriği de basit hazırlanmıştır. Ahmet İhsan’ın kitabı yayımlamadaki
amacı halka liberal iktisat düşüncesinin temel ilkelerini öğretmektir. Ahmet İhsan,
kitabını liberalizm doğrultusunda yazmış ve kitabı yazmadaki amacı liberalizmin sadece
okuma yazma bilen bir kitleye ulaştırmak olmuştur. Bu çalışmanın kapsamı 19. yüzyılın
ikinci döneminde yaygın bir şekilde benimsenen liberal iktisadın İlm-i Servet kitabı
ışığında incelemektir. Çalışmanın amacı dönemin ikinci yarısında basında çok fazla dile
getirilen ve kitap tefrikaların çıktığı liberal iktisadın, İlm-i Servet adlı kitabın içeriğini
vererek halka öğretilen iktisadi düşünceyi tespit etmektir. Çalışmada görüldüğü gibi
Ahmet İhsan, okurlara liberalizm ilkelerini öğretmeyi amaçlamıştır. Çalışmada önce
Ahmet İhsan’ın hayatı hakkında bilgi verilmiş ve basında tefrika edilen iktisat kitapların
kronolojisi aktarılmış, sonra ise İlm-i Servet adlı kitabının içeriği incelenmiştir. In the 1870s, many economics books were serialized in the press, and one of the
serialized economics books is Ahmet İhsan's İlm-i Servet, which was first published in the
columns of Servet-i Fünun in 1891 and later published as a book. The language of the book
is simple and the content is simple in a way that the public can understand. Ahmet İhsan's
aim in publishing the book is to teach the basic principles of liberal economic thought to
the public. Ahmet İhsan wrote his book in line with liberalism and his aim in writing the
book was to convey liberalism to a literate audience. The scope of this study is to examine
in the light of the book İlm-i Servet of liberal economics, which was widely adopted in the
second period of the 19th century. The aim of the study is to determine the economic
thought that was taught to the public by giving the content of the book titled İlm-i Servet
of liberal economics, which was mentioned a lot in the press in the second half of the
period and the book serials were published. As seen in the study, Ahmet İhsan aimed to
teach the principles of liberalism to the readers. In the study, firstly, information about Ahmet İhsan's life was given and the chronology of the economics books serialized in the
press was conveyed, and then the content of his book named İlm-i Servet was examined.