18-65 Yaş Aralığındaki Kadınların Tamamlayıcı-Alternatif Tedavileri Kullanım Durumları, Tutumları ve Etkileyen Faktörler

Abstract

Amaç: Kadınlarda tamamlayıcı-alternatif tedavi (TAT) kullanım durumları, tutumları ve etkileyen faktörlerin belirlenmesidir. Yöntem: Çalışmanın örneklemi 18-65 yaş arası toplam 582 kadın katılımcıdan oluşmaktadır. Kesitsel tipte tasarlanan çalışmanın verileri Ekim-Aralık 2022 tarihleri arasında çevrimiçi platformlar aracılığıyla toplanmıştır. Verilerin toplanmasında “Birey tanıtıcı özellikler formu” ve “Bütüncül tamamlayıcı ve alternatif tıp tutumu ölçeği (BTAT)” kullanılmıştır. Araştırma verileri, IBM SPSS 23.0 paket programı kullanılarak değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan kadınların yaş ortalaması 41,91±10,66 yıldır. Çalışmada kadınların yarısından fazlasının lisans ve üstü eğitim düzeyine sahip olduğu (%52,9) ve çalışıyor oldukları (%52,6) saptanmıştır. Kadınların en sık bitkisel ürünleri (%25,9) tercih ettikleri görülmüştür. Kadınların TAT kullanma nedenleri ise %17,9 doğal olduğuna inanma, %14,3 kilo vermedir. Kadınların %60’ı arkadaşları aracılığıyla bilgi edindiğini aktarmıştır. Kadınların BTAT ölçek puan ortalaması 33,19±6,22’dir. Eğitim durumu, çalışma durumu ve TAT kullanma durumu TAT’a yönelik tutumu olumlu olarak artırırken (p<0,05); kadınların BTAT puanları ile yaş, medeni durum, kronik hastalık varlığı ve reçeteli ilaç kullanma durumları arasında istatistiksel olarak anlamlı bir fark bulunmamıştır (p>0,05). Sonuç: Çalışmada, kadınların TAT’a yönelik olumlu tutum sergilediği, her dört kadından birinin, bitkisel ürünler başta olmak üzere, en az bir TAT yöntemi kullandığı ve kadınların temel bilgi kaynaklarının arkadaşları olduğu bulunmuştur. TAT’ın yaygın kullanımına rağmen; TAT yöntemleri ile ilgili belirsizliklerin bulunması önemli bir durumdur. Bu kapsamda, sağlık personelinin TAT uygulamalarının etki ve olası yan etkileri konusunda bilgi sahibi olmaları, TAT’ı içeren bakım demetlerinin veya protokollerinin oluşturulmasında öncülük etmeleri önerilmektedir.

Aim: This study aims to determine complementary-alternative therapy (CAM) usage, attitudes and the factors affecting in women. Method: The study sample comprises 582 female participants aged 18-65. The data of the cross-sectional study were collected through online platforms between October and December 2022. The data were collected via the "Individual descriptive characteristics form" and the "Holistic complementary and alternative health questionnaire (HCAMQ)". Research data were analyzed using IBM SPSS 23.0 programs. Results: The mean age of the participants was 41.91±10.66. More than half of the women had a bachelor's degree or higher education level (52.9%) and were working (52.6%) in the study. Herbal products (25.9%) was most frequently preferred CAM approach. Believing that CAM is natural (17.9%) and losing weight (14.3%) were main reasons for CAM usage. 60% of women reported that they obtained information through their friends. The mean HCAMQ scores of the females was 33.19±6.22. While educational status, working status and using CAM positively increased the attitude towards CAM (p<0.05); there was no statistically significant difference between women's HCAMQ scores and age, marital status, presence of chronic disease and prescription drug use (p>0.05). Conclusion: The study findings showed that women had a positive attitude towards CAM; one out of every four women used at least one CAM method, especially herbal products, and the women's main sources of information were their friends. Despite the widespread usage of CAM, there are some important uncertainties about CAM approaches. In this context, the study authors recommend that healthcare personnel have information about the effects and possible side effects of CAM approaches, and lead in the creation of care bundles or protocols containing CAM.