Havacılık çalışanlarının mesleki tükenmişliklerinin aleksitimi düzeylerine etkisi

Abstract

Bu tezin amacı, havacılık sektöründe yer hizmetlerinde görev yapan vardiyalı çalışanların mesleki tükenmişliklerinin (duygusal tükenme, duyarsızlaşma, düşük kişisel başarı) aleksitimi düzeylerini (duyguları tanımlamada güçlük, duyguları söze dökmede güçlük, dışa dönük düşünme) nasıl etkilediğini incelemektir. Araştırma kapsamında, Türkiye'deki havalimanlarında faaliyet gösteren en büyük yer hizmetleri kuruluşunun operasyon birimlerinde görev yapan 594 vardiyalı çalışan ile bir saha araştırması gerçekleştirilmiştir. Katılımcılara, Maslach Tükenmişlik Ölçeği, Toronto Aleksitimi Ölçeği ve demografik faktörlere ilişkin soru formundan oluşan toplam 51 soruluk bir anket uygulanmıştır. Anketin geçerlilik ve güvenilirlik analizleri ile tanımlayıcı istatistiklere ilişkin frekans ve dağılım analizleri SPSS 21.0 istatistik programıyla gerçekleştirilmiştir. Araştırmanın değişkenlerine ilişkin mesleki tükenmişlik (duygusal tükenme, duyarsızlaşma, kişisel başarı alt boyutları) ile aleksitimi (duyguları tanımlamada güçlük, duyguları söze dökmede güçlük ve dışa dönük düşünme alt boyutları) arasındaki ilişki Bağımsız T testi, Anova, Korelasyon ve Regresyon analizleri ile incelenmiştir. Yapılan değerlendirmeler neticesinde; yer hizmetlerinin operasyon birimlerinde görev yapan vardiyalı çalışanların mesleki tükenmişlik düzeyi (duygusal tükenme ve duyarsızlaşma boyutları) ile aleksitimi düzeyleri (duyguları tanımlamada güçlük ve duyguları söze dökmede güçlük alt boyutları) arasında anlamlı bir ilişki olduğu ve mesleki tükenmişliğin yer hizmetleri çalışanlarının aleksitimi düzeylerini pozitif yönde etkilediği görülmektedir.

The aim of this thesis is to examine how the occupational burnout (emotional exhaustion, depersonalization, low personal achievement) of shift workers working in ground handling services in the aviation industry affects alexithymia levels (difficulty in identifying emotions, difficulty in verbalizing emotions, outward thinking). Within the scope of the research, a field study was conducted with 594 shift workers working in the operation units of the largest ground handling company operating at airports in Turkey. Total of 51 questions consisting of Maslach Burnout Scale, Toronto Alexithymia Scale and demographic factors was applied to the participants. The validity and reliability analyzes of the questionnaire and frequency and distribution analyzes related to descriptive statistics were carried out with the SPSS 21.0 statistical program. The relationship between professional burnout (emotional exhaustion, depersonalization, personal accomplishment sub-dimensions) and alexithymia (difficulty in describing emotions, difficulty in verbalizing emotions, and extroverted thinking sub-dimensions) regarding the variables of the study was analyzed with Independent T test, Anova, Correlation and Regression analyses. As a result; It is seen that there is a significant relationship between the occupational burnout level (emotional exhaustion and depersonalization dimensions) and alexithymia levels (difficulty in describing emotions and difficulty in verbalizing emotions) of shift workers working in the operation units of ground handling services, and that professional burnout positively affects the alexithymia levels of ground handling workers.