Psikolojik danışmanların öz yeterlilikleri ile iş doyumu ilişkisinin ve bu ilişkide öz şefkatin aracılık rolünün incelenmesi

Abstract

Araştırmanın temel amacı, okul psikolojik danışmanlarında öz yeterliğinin ve iş doyumunun sosyo-demografik özellikler açısından incelenmesi ve öz yeterlik ile iş doyumu arasındaki ilişkide öz şefkatin aracılık rolünün araştırılmasıdır. Betimleyici ve ilişki arayıcı tipteki bu çalışma İstanbul ilinde yaşayan özel ve kamuya ait anaokulu, ilkokul, ortaokul, ortaöğretim ve rehberlik araştırma merkezinde çalışan psikolojik danışmanlar ile yürütülmüştür. Araştırma katılımcıları gönüllülük esasına dayalı olarak araştırma ölçeklerine web tabanlı uygulamayla ulaşılabilen 193'ü kadın 64'ü erkek olmak üzere toplam 257 psikolojik danışmandan oluşmaktadır. Araştırma verilerini toplamak amacıyla Kişisel Bilgi Formu, İş Doyumu Ölçeği, Öz Şefkat Ölçeği ve Psikolojik Danışman Öz yeterlik Ölçeği kullanılmıştır. Toplanan verilerin analizinde betimsel istatistikler, t-testi, varyans analizi, korelasyon katsayıları, regresyon analizi, çoklu aracılık analizi ve bootstraping yönteminden yararlanılmıştır. Psikolojik danışmanların iş doyumlarının cinsiyete, aylık ortalama gelir düzeyine, mezun olunan bölüme, çalıştığı kurum türü ve kademesine, katıldıkları meslek değiştirme isteği değişkenine göre anlamlı olarak farklılaştığı sonucuna ulaşılmıştır.Ayrıca psikolojik danışmanların öz yeterlik puanlarında kurum türü, mesleki kıdem ve meslek değiştirme isteği değişkenine göre anlamlı farkın olduğu görülmüştür. Öz yeterliğin iş doyumu üzerindeki etkisi pozitif ve anlamlı iken öz yeterliğin öz şefkat üzerindeki etkisi anlamlı bulunmamıştır. Bununla birlikte, öz şefkatin iş doyumu üzerindeki etkisi pozitif yönde ve anlamlı olarak bulunmuştur. Bu nedenle psikolojik danışmanların öz yeterlik ve iş doyumu ilişkisinde öz şefkatin aracılık rolü saptanamamıştır. Yapılan analiz sonucunda psikolojik danışmanların öz yeterliği ve iş doyumu ilişkisinde öz şefkatin aracı rolü bulunmadığı fakat öz şefkatin öz sevecenlik ve öz yargılama alt boyutlarının aracı rolü olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Psikolojik danışmanların öz sevecenliği arttıkça öz yeterliklerinin arttığı bu durumun psikolojik danışmanların iş doyumunu pozitif yönde etkilediği görülmüştür. Psikolojik danışmanların iş doyumlarının arttırılması için öz yeterlik ve öz şefkat ile ilgili çalışmaların yapılması önerilebilir.

The main purpose of the study is to examine the self-efficacy and job satisfaction of school counselors in terms of socio-demographic characteristics and to investigate the mediating role of self-compassion in the relationship between self-efficacy and job satisfaction. This descriptive and relationship-seeking study will be conducted with psychological counselors working in private and public kindergartens, primary schools, secondary schools, secondary education and guidance research centers living in Istanbul. The research consists of a total of 257 psychological counselors, 193 female and 64 male, whose participants can be accessed through a web-based application on a voluntary basis. Personal Information Form, Job Satisfaction Scale, Self Compassion Scale and Psychological Counselor Self-Efficacy Scale were used to collect research data. In the analysis of the collected data, descriptive statistics, t-test, analysis of variance, correlation coefficients, regression analysis, multiple mediation analysis and bootstraping method were used. It has been concluded that there is a significant difference in job satisfaction of psychological counselors according to gender, average monthly income, graduated department, type and level of institution, and the desire to change profession. In addition, it was seen that there was a significant difference in the self-efficacy scores of the psychological counselors according to the type of institution, professional seniority and the desire to change profession. While the effect of self-efficacy on job satisfaction was positive and significant, the effect of self-efficacy on self-compassion was not significant. In the meantime, the effect of self-compassion on job satisfaction was found to be positive or significant. Therefore, the mediating role of self-compassion in the relationship between psychological counselors' self-efficacy and job satisfaction could not be determined. As a result of the analysis, it was concluded that self-compassion does not have a mediating role in the relationship between psychological counselors' self-efficacy and job satisfaction, but that self-compassion, self-compassion and self-judgment sub-dimensions have a mediating role. It has been observed that as the self-compassion of the counselors increases, their self-efficacy increases and this situation affects the job satisfaction of the counselors positively. It may be recommended to conduct studies on self-efficacy and self-compassion in order to increase the job satisfaction of psychological counselors.