Örgütler Neden Benzeşir ve/veya Farklılaşır? Türkiye’deki Kamu Yönetimi Lisans Bölümleri Üzerine Bir İnceleme*

Abstract

Kurumsal kuram, örgütlerin, kurumsal çevre baskıları nedeniyle birbirlerine zaman içerisinde benzeştiğini iddia etmektedir. Kurumsal kurama göre, örgütler, meşruiyet sağlamak ve belirsizliği gidermek adına kurumsal çevreden gelen baskılara uyum sağlayıp eş biçimli hale gelirler. Örgütsel alan içerisinde kurumlardan oluşan çevreyi; yasalar, meslekî kalıplar, belirsizliği gidermeye yönelik meşruiyet davranışları ve model olarak görülen büyük örgütler oluşturmaktadır. Kurumsal baskıya verilen yanıtlar bazen benzeşmeden farklı olabilir. Örgütler, kurumsal çevreden gelen baskılara farklı tepkiler göstererek; baskı sahipleriyle uzlaşabilir, onlardan kaçınabilir, onları reddedebilir veya dönüştürebilir. Bu çalışmada, Türkiye’deki kamu yönetimi lisans bölümlerinin kurumsal çevrelerinden gelen baskılara verdikleri tepkiler incelenmiştir. Çalışma sonuçları göstermiştir ki, Türkiye’deki kamu yönetimi lisans bölümleri, model örgütler aracılığıyla, devlet eliyle ve yasal zorunluluklar nedeniyle eş biçimli hale gelirken, Batılı öğretim modellerinden oluşan kurumsal mantıkları aracılığıyla melez ve çoğulcu bir görüntü sergilemektedir.

The institutional theory claims that organizations are getting similar to each other over time due to the pressures of the institutional environment. According to institutional theory, organizations become uniform to adapt to the pressures coming from the institutional environment in order to provide legitimacy and eliminate uncertainty. Legislations, professional patterns, legitimacy behaviors to eliminate uncertainty and model large organizations constitutes the environment formed by the institutions within the organizational field. Responses to institutional pressure can sometimes be different from affinity. The organizations can show different reactions to the pressures coming from the institutional environment; it can be compromise, avoid, refuse or transform them. In this study, the responses to pressures coming from institutional environment of the public administration degree programs in Turkey were examined. The study results showed that the public administration undergraduate programs in Turkey are becoming uniform by model organizations and government and due to legal obligations, also they are differentiated through their institutional logic of Western teaching models and demonstrating hybrid and pluralistic image.