Lise öğrencilerinde bilişsel esneklik düzeylerinin sosyal yeterlilik ile ilişkisinin incelenmesi

Abstract

Bu araştırmada lise öğrencilerinin demografik bilgilerine göre bilişsel esneklik düzeylerinin sosyal yeterlilik düzeyleri ile ilişkisinin incelenmesi hedeflenmektedir. Bu araştırmanın örneklemi 2021-2022 yılında Türkiye, İstanbul ilinde bulunan Beylikdüzü ilçesinde öğrenim görmekte olan 151 kız öğrenci, 275 erkek toplam 426 lise öğrencileri üzerinde oluşturulmuştur. Çalışmaya katılanların demografik bilgilerini toplamak için Kişisel Bilgi Formu, Bilişsel Esnekliklerini ölçmek için Martin ve Rubin (1995) tarafından gerçekleştirilen ve Çelikkaleli (2014) tarafında dilimize uyarlanan Bilişsel Esneklik Ölçeği' nden yararlanılmıştır. Sosyal beceri düzeylerini ölçmek için ise 1986 tarihinde Riggio tarafından geliştirilen ve 1997 yılında Yüksel tarafından Türkçeye uyarlanan Koydemir (2006) ile 90 maddelik ölçeğin 30 maddeye dönüştürülmesinden oluşan 'Sosyal Beceri Ölçeği' uygulanmıştır. Veriler SPSS 25 programı ile analiz edilmiştir. Araştırmada kullanılan analizler Bağımsız Gruplar t-testi, Tek Yönlü Varyans Anova, Pearson Korelasyon, Regresyon analizi şeklindedir. Veriler bilişsel esneklik düzeyi ile sosyal yeterlilik arasında ilişki olduğunu ortaya koyarken, anne-baba eğitim durumu, kardeş sayısına göre anlamlı değişkenlik göstermemektedir. Başarı düzeyi ile ölçekler arasında anlamlılık olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sonuçların yanı sıra cinsiyet, yaş ve sınıfa göre alt ölçeklerinde olumlu farklılıklar tespit edilmiştir.

In this study, it was aimed to examine the relationship between the cognitive flexibility levels and social competence levels of high school students according to their demographic information. The sample of this research was formed on a total of 426 high school students, 151 female students and 275 males, studying in the Beylikdüzü district of Istanbul, Turkey, in 2021-2022. The Personal Information Form was used to collect the demographic information of the participants in the study, and the Cognitive Flexibility Scale developed by Martin and Rubin (1995) and adapted to our language by Çelikkaleli (2014) was used to measure their Cognitive Flexibility. In order to measure social skill levels, Koydemir(2006), which was developed by Riggio in 1986 and adapted into Turkish by Yüksel in 1997, was applied to the "Social Skills Scale", which consists of transforming the 90-item scale into 30 items. The data were analyzed with the SPSS 25 program. The analyzes used in the research are Independent Groups t-test, One Way Variance Anova, Pearson Correlation, Regression analysis. While the data reveal that there is a relationship between the level of cognitive flexibility and social competence, the educational status of the parents does not show a significant variation according to the number of siblings. It was concluded that there was a significant difference between the level of achievement and the scales. In addition to these results, positive differences were determined in subscales according to gender, age, and class.