Covid-19 pandemi sürecinde dünya'da ve Türkiye'de yapılan spor organizasyonlarının (açık ve kapalı spor organizasyonları örnekleri ile) genel değerlendirilmesi

Abstract

Dünya tarihinde salgınlar, insanlığı her dönem tehdit etmiştir. Salgına maruz kalan çoğu topluluklar büyük ekonomik krizlerle boğuşmuş, salgının devam etmesi halinde toplumlar büyük yoksulluk ve sefalet içinde bir yaşam sürmüştür. İnsanlık tarihinde salgınların Milattan önce de var olduğunu yazılı kaynaklarda görmekteyiz. Bunun en güzel örneği, Kayseri'deki Kültepe kazılarında çıkarılan kil tabletlerde Hitit kralı Murşili'nin Veba duasıdır (Alparslan,2006). İnsanlık tarihinde yaşanmış salgın hastalıklar alınan tedbirleri incelemeden, günümüz Covid-19 Pandemisinin anlaşılıp yorumlanması oldukça güçtür. Covid-19 vakalarının birçok ülkede görülmesi sebebiyle Dünya Sağlık Örgütü, ülkelerin korunması ve gerekli tedbirlerin hızla alınabilmesi için, dünyada Covid-19'un bir Pandemi olduğunu ilan etmiştir. Çok kısa bir süre içinde Kutuplar hariç tüm kıtalardan art arda gelen Covid-19 vaka haberleri, ülkelerin kendi içlerine kapanıp izolasyon uygulamasına neden olmuştur. Bu çalışmada, Dünyada ve Türkiye'de Covid-19 Pandemisinin spor sektörüne verdiği zararın bütün boyutlarıyla ele alınması amacıyla kronolojik bir çizelge oluşturulmuştur. Salgının spor dünyasında görülmeye başlaması ile bütün ulusal ve uluslararası organizasyonlar bir bir iptal edilmiştir. Birçok ülkenin Olimpiyat Oyunlarına sporcu göndermeyeceklerini açıklaması üzerine, IOC Başkanı ve Japon Hükümeti Yaz ve Kış Olimpiyat Oyunları tarihinde ilk kez görülen erteleme kararını kamuoyuna duyurmuştur. Bütün bu ertelenme ve iptaller nedeniyle Dünya spor ekonomisi ciddi yara almış ve tüm alt boyutları da bu durumdan etkilenmiştir. Türkiye spor ekonomisi de iptal ve ertelenmelerden kaynaklı olarak çok yönlü zarara uğramış, özellikle yayın hakları, sponsorluk, reklam ve maç günü gelirleri, sektör çalışanları da dâhil olmak üzere durumdan oldukça etkilenmiştir. Süreçlerle ilgili T.C Sağlık Bakanlığı, T.C Gençlik Spor Bakanlığı ve diğer ilgili birimlerin yaptığı açıklamaların dışında, birçok kuruluş da kendi bulunduğu durumu dikkate alarak açıklamalar yapmış ve alınması gereken önlemleri kamuoyuna duyurmuştur. Akabinde eğitim ve öğretimin süresiz askıya alınması sonucu okul sporları da yapılamamış ve çok sayıda organizasyon iptal edilmiştir. Salgın nedeniyle temaslı ve temassız spor dallarına uygulanan Covid-19 tedbirlerinin uygulanma biçimleri incelenmiştir. Bu süreçte eve kapanıp izole bir hayat süren toplum, E-spora yönelerek bu alanda ciddi bir artışa neden olmuştur. Bu çalışmanın amacı Pandemiyle birlikte toplumun yaşadığı sosyal değişim, psikolojik, ekonomik sorunları derinlemesine incelemek, bacasız fabrika olarak bilinen spor endüstrisinde yaşanan olumsuzlukları sektörel bazda irdelemek ve bir anlamda Dünya'da ve Türkiye'de yaşanan krizi gözler önüne sermektir. Pandemi süreci içinde yapılan ve yapılamayan spor organizasyonlarının üzerinde durulmuş, açık ve kapalı spor organizasyonları olmak üzere iki alanda da inceleme yapılmıştır. Kapalı ve açık alan spor organizasyonlarında uygulanan güvenlik tedbirlerinin yeterli olup olmadığı, gerek resmi dokümanlar gerekse sahada yapılan gözlem ve yüz yüze çalışma ile analiz edilmiştir. Pandemi döneminde yapılan organizasyonların yerinde incelenerek yorumlanması, bundan sonra düzenlenecek organizasyonlarda standart Pandemi tedbirlerinin belirlenmesi bakımından önem teşkil etmektedir. Ayrıca bu çalışma 21. Yüzyıl içinde yaşanan Covid-19 Pandemi süreçlerinin derinlemesine analiz edilmesi ve etkilenen alanların görünür hale gelmesi açısından önem teşkil etmektedir. Bundan sonra bu tür salgınların olma ihtimaline karşı, spor endüstrisinde alınacak güvenlik ve ekonomik tedbirler için bilgi aktarımı sağlayacak ve muhtemel oluşacak başka salgınlara karşı hazırlıklı olunmasına katkı sağlayacaktır.

In history, plagues have always affected humanity. Many communities that got exposed to plagues have suffered through severe economic crises and in case of it continuing, lived through great poverty and misery. It can be seen from written records that pandemics did exist in the past too. The best example of these records is The Plague Prayers of Mursilis II that have been excavated in the diggings of Kültepe at Kayseri(Alparslan 2006). It is very difficult to understand comprehend and understand the Covid-19 pandemic without analyzing the measures that were taken in the pandemics before. Because Covid-19 cases have been spotted in many countries, to protect the countries and to take precautions quick enough, The World Health Organization has issued Covid-19 as a pandemic. News of Covid cases coming from all around the continents except the poles caused the countries to close themselves off and apply isolation. In this study, chronological order has been created to show the harm that Covid-19 has caused to the Sports industry in Turkey and all around the World. With the start of the pandemic being sighted in the sports world, one by one, many National and International competitions have been canceled. As a result of many countries not sending any athletes, The IOC and The Japanese government issued a never-before-seen decision; to delay The Summer and Winter Olympic Games. Because of all these delays and cancellations, Global Sports Economy has taken great wounds and these wounds affected all the sub-divisions as well. Turkish Sports Economy also suffered in many ways from these delays and cancellations, especially workers in the sector, publishers, sponsorships, advertisements, and even match day incomes. Outside of the announcements that The Turkish Health Department, Department Of Youth And Sports, and other related departments, many Organisations also made their statements according to their situations and announced the measures needed to be taken, to the public. With education also stopping, school sports could not be done and many tournaments had to be canceled. Applications of Covid-19 precautions for contact and no contact sports have been evaluated. The population that lived an isolated life at their home, turned to E-Sports and caused a significant increase in this area. The purpose of this study is, to do a deep analysis of economical, social, and psychological issues, to examine the negativities happening in the Sports Industry, also known as Service Industry and, in a way, to expose the crisis happening in Turkey and all around the World. The Organisations that could or couldn't happen, have been elaborated and both Indoor and Outdoor sports have been assessed. Evaluation of the safety measures for Indoor and Outdoor Sports being adequate has been analyzed by using official documents, observations on-site, and face-to-face interactions. On-site observations of Organisations happening in the pandemic are very important for determining standard measures to apply to future pandemics should they happen. This study is also very crucial for deeply analyzing the process of the Covid-19 pandemic in the 21st Century and revealing the affected fields. It will provide information for the Economic and Safety precautions for the Sports Industry in case of another outbreak like this happening in the uncertain future.