Psikolojik tacizin (mobbing) örgütsel bağlılığa etkisi: Banka çalışanlarına yönelik bir araştırma

Abstract

Bu çalışmanın amacı, finans sektöründe faaliyet gösteren iş görenlerde mobbing olgusunun örgütsel bağlılık düzeyine hangi şekil ve durumlarda etki ettiğini analiz etmektir. Bunun yanı sıra ortaya konulan model çerçevesinde özel bir banka çalışanlarının, örgütsel bağlılık düzeylerinin belirlenmesi ve işten ayrılma durumlarını etkileyen mobbing (psikolojik taciz) etmeninin hangi durum ve koşullarda etkisini gösterdiğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Kısaca bankalarda oluşan mobbing olgusunun ve buna maruz kalan bireylerin bu durum karşısısında örgütlerine olan bağlılıklarını hangi düzeylerde etkilediğini analiz etmektir.​Son yıllarda oldukça önem kazanan mobbing, artık günümüzde şirket rahatsızlıkları içerisindedir ve bununla ilgili birimler kurulmaya başlanmıştır. Ülkemizde bu durum birim bazında olmasa da sistematik olarak kurumsal şirketlerin göz önünde tuttuğu bir durumdur. Özellikle özel bankalar gibi disiplinli ve yüksek performansla çalışması gereken personellerin bu durumdan nasıl etkilendiği büyük önem arz etmektedir. Bu tez çalışmasında mobbing kavramının tarihsel gelişimi kişisel ve örgütsel olarak alınabilecek tedbirler, çözüm önerileri üzerine odaklanılmıştır. Yapılan bu araştırmada örgütsel bağlılığın cinsiyet, yaş, eğitim durumu, pozisyonu, kurumdaki süre gibi özellikler içerisinde farklılık arz edip etmediği temel aldığımız unsurlardır. Yapılan bu araştırmada mobbingin örgütsel bağlılığa neden olan etkilerinin boyutları ele alınarak incelenmiştir. Mobbinge maruz kalan çalışanların örgüte olan bağlılıklarıyla ilişkileri araştırılmış ve bu araştırma sonucunda mobbingin örgüt bağlılığı üzerinde olumsuz etkisi olduğu tespit edilmiştir. Bu araştırmada demografik değişkenlerin mobbing ve örgütsel bağlılık üzerinde farklılıkları araştırılmıştır. Bu bağlamda cinsiyet ve çalışanın pozisyon değişkeni açısında anlamlı farklılıklar olduğu bulunmuştur. İş görenlerin medeni duruma göre sadece mobbining yalnızlaştırma ve küçümseme ile dışlanma boyutlarında anlamlı farklılıkların oluştuğu tespit edilmiştir. Bir diğer hipotezimizde, iş görenlerin Medeni durum açısından mobbinge maruz kalma durumunun ve örgütsel bağlılık düzeyinde farklılığının olup olmadığı araştırılmış, bu durumun örgütsel bağlılık düzeylerinde anlamlı bir fark bulunamamıştır. Ancak yalnızlaştırma ve küçümseme ile dışlama mobbing boyutlarında medeni duruma göre anlamlı bir fark bulunmuştur. Dolayısıyla kısmen de olsa bu hipotezimiz kabul edilmiştir. İş görenlerin pozisyon açısından mobbinge maruz kalma durumunun örgütsel bağlılık düzeyinde farklılığının olup olmadığı araştırılmış, bu durumun örgütsel bağlılık düzeylerinde anlamlı bir ilişkisi olduğu ortaya çıkmıştır. Ancak diğer demografik değişkenlerde ise, iş görenlerin yaşları, eğitim seviyeleri, kurumlarında geçirdikleri toplam süreleri açısından mobbinge maruz kalma durumunun ve örgütsel bağlılık anlamlı bir fark bulunamamıştır.

The purpose of this study is to analyze the ways and situations in which mobbing affects organizational commitment level in the financial sector. In addition, it is aimed to determine the organizational commitment levels of a private bank employees within the framework of the model, and to determine the conditions in which the mobbing (psychological harassment) that affects the dismissal situation affects the situation. In short, it is to analyze the extent to which the mobbing phenomenon and the individuals exposed to it affect their commitment to their organizations.​Mobbing, which has gained considerable importance in recent years, is now in the presence of company illnesses and related units have started to be established. In our country, this situation is not on a unit basis, but it is systematically taken into account by corporate companies. It is particularly important to understand how the personnel who need to work with discipline and high performance, such as private banks, are affected by this situation. In this thesis, the historical development of mobbing is focused on measures that can be taken personally and organizationally and on solution proposals. In this study, whether organizational commitment differs from characteristics such as gender, age, educational status, position and duration in the institution are the main factors. In this study, the effects of mobbing on organizational commitment were investigated. The relationship between mobbinding employees and their commitment to the organization was investigated and as a result of this research, mobbinding had a negative impact on organizational commitment. In this study, the differences of demographic variables on mobbing and organizational commitment were investigated. In this context, it was found that there were significant differences in the gender and position variables of the employee. According to the Civil situation, only significant differences in the extent of mobilizing loneliness and disdain and exclusion were observed. In another hypothesis, it was investigated whether the workers were exposed to mobbinge in terms of marital status and whether there was a difference in the level of organizational commitment, and there was no significant difference in the level of organizational commitment. However, there was a significant difference in the size of the mobbing situation in terms of isolation and exclusion. Therefore, this hypothesis has been accepted in part. It has been found that there is a significant correlation between the level of organizational commitment and the level of organizational engagement. However, in other demographic variables, there was no significant difference between the age of the workers, educational levels, the total time spent in their institutions and the mobbinge exposure status and organizational commitment.