Otistik Çocuk Sahibi Annelerde Psikolojik Dayanıklılık ve Tükenmişlik Düzeylerinin İncelenmesi

Abstract

Çalışma, otistik çocuk sahibi annelerin, tükenmişlik ve psikolojik dayanıklılık düzeylerinin incelenmesini amaçlamaktadır. Otizm, iletişim, dil, sosyalleşme vb. hareketleri etkileyebilecek sendrom olarak tanımlanabilir. Bu bağlamda otizm, bireylerin yaşamlarının ilk yıllarından beri kendini göstermektedir. Bireylerin hem duygusal hem de toplumsal ilişkilerde, dil becerisinin etkili bir biçimde kullanılmasını engellemektedir. Otizm kapsamında bu çalışmada, otizm kavramına, gelişimsel bozukluk türlerine ve engelli bireylerin ve ailelerinin yaşamış olduğu sorunlara yer verilmiştir. Otistik çocuk sahibi ailelerde, tükenmişlik sendromu görülebilmektedir. Tükenmişlik sendromu, kişilerin başarılı olmak için çok çalışması sonucunda hem fiziksel hem de ruhsal olarak kendini yorgun hissetmesi olarak tanımlanabilir. Duygusal tükenme, duyarsızlaşma yaşayan bireyler, hem çevresine hem ailesine hem de kendisine karşı sorumluluklarını eskisi kadar yerine getirememektedir. Bu çalışmada da tükenmişlik kavramı ve tükenmişlikle ilgili kavramlara, tükenmişlik kaynaklarına, tükenmişliğin bireyler üzerindeki etkilerine ve tükenmişliğe karşı verilen mücadelede izlenecek yöntemler irdelenecektir. Bu çalışmada yapılan analizler sonucunda, aile uyumu düzeyinin, otistik çocuğa sahip annelerin medeni durumları ile ilişkili olduğu tespit edilmiştir. Ayrıca çalışmada; duygusal tükenme ile duyarsızlaşma arasında korelasyon analizi sonucunda pozitif yönlü yüksek bir ilişki bulunmuştur. Diğer değişkenler incelendiğinde; duygusal tükenme arttıkça yüksek oranda duyarsızlaşmada artmaktadır. Otistik çocuk sahibi annelerin tükenmişlik, duyarsızlaşma ve duygusal tükenmişlik yaşamamaları için psikolojik açıdan dayanıklılıklarının yüksek olması gerekmektedir. Psikolojik dayanıklılık, bireylerin yaşamış olduğu olumsuz durumlara karşı dirençli olmasını ifade etmektedir. Çalışmada da bu kapsamda, psikolojik dayanıklılık kavramları, bileşenleri, psikolojik dayanıklılığı etkileyen faktörler ve psikolojik dayanıklılık yaklaşımları ele alınmıştır. Anahtar Kelimeler: Otizm, Gelişimsel Bozukluk, Tükenmişlik, Kişisel Tükenmişlik, Psikolojik Dayanıklılık.

The study aims to examine burnout and psychological endurance levels of autistic children's mothers. Autism, communication, language, socialization, etc. can be defined as a syndrome that can affect movements. In this context, autism has been manifested since the first years of individual lives. It prevents individuals from using language skills effectively in both emotional and social relationships. Within the context of autism, this study included the concept of autism, types of developmental disorders, and problems that people with disabilities and their families have experienced. Burnout syndrome can be seen in children with autistic children. Burnout syndrome can be defined as feeling tired both physically and spiritually as a result of people working hard to be successful. Emotional exhaustion, desensitization individuals, both the environment and the family, as well as their responsibilities towards the old can not fulfill. In this study, the concepts of burnout and the concepts of burnout, the sources of burnout, the effects of burnout on the individual, and the methods to be followed in the fight against exhaustion will be examined. As a result of the analysis in this study, it was determined that the level of family adjustment was related to the marital status of the mothers with autistic children. In addition, a positive correlation was found between the emotional exhaustion and depersonalization as a result of the correlation analysis. When the other variables are examined; the higher the emotional exhaustion, the higher the desensitization. Mothers with autistic children should have a high psychological resilience for burnout, depersonalization, and emotional exhaustion. Psychological endurance refers to resistance to adverse situations in which individuals have lived. In this study, concepts of psychological endurance, its components, factors affecting psychological endurance and psychological endurance approaches are discussed. Key words: Autism, Developmental Disorder, Burnout, Personal Burnout, Psychological Durability.