Uçuş ekiplerinde iş doyumu, örgütsel stres, psikosomatik belirtiler ile tükenmişlik düzeyi arasındaki ilişki: Bir havayolu şirketi örneği

Abstract

Çalışan ve örgüt açısından olumsuz sonuçlar üreten tükenmişlik olgusunun, çalışma ortamıyla çalışanın etkileşimi sonucu ortaya çıktığı varsayılır. Genel olarak ruhsal ve fiziksel açıdan enerjinin tükenmesi olarak tanımlanan tükenmişlik sendromu, sosyal bir problem olarak öneminin anlaşılması ile birlikte birçok araştırmanın odak noktası haline gelmiştir. Havacılık sektörünün önemli bir halkası olan kabin memurları ve pilotlar hem yaptıkları işin getirdiği ağır çalışma şartlarından hem de hizmet sektöründe çalışıyor olmanın getirdiği zorluklardan dolayı fiziksel ve psikolojik olarak yıpranmaktadırlar. Bu zorluklar uçucularda stres, iş doyumsuzluğu, tükenmişlik gibi sorunların yaşanmasına neden olabilmekte bu sorunlara bağlı olarak ta uçucularda psikosomatik bozukluklar oluşabilmektedir. Amaç: Bu araştırmanın amacı uçuş kabin ekiplerinin tükenmişlik düzeylerinin iş doyumu, örgütsel stresi ve psikosomatik belirtilerle ilişkisini incelemektir. Metod: Araştırma tarama modelinde yapılmış nicel desenli bir çalışmadır. Araştırmada uçuş kabin ekiplerinde çalışan 249 kişi ile yapılmıştır. Araştırma verilerinin analizinde Yapısal Eşitlik Modeli, Bağımsız Gruplar T Testi ve Anova Testleri kullanılmıştır. Bulgular: Uçuş kabin ekiplerinde iş doyumu tükenmişlik düzeyini pozitif şekilde etkileyerek azaltmaktadır. Uçuş kabin ekiplerindeki örgütsel stres tükenmişlik düzeyini negatif şekilde etkileyerek artırmaktadır. Uçuş kabin ekiplerinde psikosomatik belirtiler tükenmişlik düzeyini negatif şekilde etkileyerek artırmaktadır. Uçuş kabin ekiplerinin sosyo demografik özellikleri tükenmişlik düzeyini anlamlı düzeyde farklılaştırmaktadır.

Burnout syndrome occurs as a result of the interaction of the working environment and the employee that which is produces negative results for employees and organizations. Burnout syndrome which is generally defined as the depletion of mental and physical energy that the researchers has understand that burnout syndrome is important as a social problem so it became the focus of many research. Cabin crew and pilots wear out physically and psychologically due to the heavy working conditions of their work and the difficulties of working in the service industry.These difficulties may cause problems such as stress, job dissatisfaction and burnout in flight and cabin crew, and psychosomatic disorders may occur in flight and cabin crew due to these problems. Aim: The aim of this study is to analyze the relationship between job satisfaction, organizational stress, psychosomatic symptoms with level of job burnout in flight and cabin crew. Method: The research is a quantitative study conducted in the survey method. The research is determined by cabin crew and pilots working in an airline which is located in İstanbul. The research consists pf 249 persons working as cabin crew and pilot designated by easily accesible sampling method. The data obtained in this study was analyzed with Structural equation modeling, Independent Samples t Test and Anova Tests. Job satisfaction has possitive effects and reduces in flight and cabin crew burnout level. Results: Job satisfaction has possitive effects and reduces in flight and cabin crew burnout level. Organizational stress has positive effects and increases in flight and cabin crew burnout level. Psychosomatic symptoms has positive effects and increases in flight and cabin crew burnout level.It was determined that the burnout level of flight crew differ statistically significant depending on the socio demographic characteristics.