Etik liderlik ve örgütsel adalet algısının çalışanların örgütsel sinizm davranışlarına etkisi üzerine bir sağlık kuruluşunda uygulama

Abstract

Bu çalışmanın amacı, etik liderlik ve örgütsel adalet algısının çalışanların örgütsel sinizm davranışlarına etkisinin belirlenmesidir. Dolayısıyla bu çalışmada, işletmelerde bulunan yöneticilerin davranışlarının etik değerlere uygun olup olmadığı, yöneticilerin örgütsel adalete ne derecede önem verdikleri ve işletmelerdeki örgütsel sinizmin ne derecede bulunduğu araştırılmıştır. Toplumsal ilişkilerin ana kaynağını oluşturan değerleri kurallar ve normların iyi ya da kötü, doğru ya da yanlış olmasını araştıran felsefe etik olmaktadır. Etik olgusu, bireylerin kişisel olarak yapmış oldukları tercihler ışığındaki seçimlerini, dünya görüşlerini ve ahlaki davranışlarını ifade etmektedir. Liderlik ise; çalışan bireylerin paylaşmış oldukları vizyona katkıda bulunmalarını sağlayan yönetim yaklaşımı olarak ifade edilebilir. Bu kapsamda etik liderler adil, hakkaniyetli ve dürüst kişilerdir. Dolayısıyla etik liderlik de işletmenin amaçlarına ulaşmaya çalışırken yürürlükte olan yönetmelik, yasa ve siyasi unsurlara uygun olan davranış şekillerinde bulunmaları olarak tanımlanır. Örgütsel adalet, çalışanların gün geçtikçe önem verdiği bir kavram olmaktadır. İşletmelerde örgütsel adalet düşüncesinin uygulanması konusu üzerinde işletmeler önemle durmaktadır. İşletmelerde örgütsel adalet uygulamaları, çalışanların çalışma ortamındaki adalet duygusunu algılama şekillerinin, davranış ve tutumlarını ne düzeyde etkilediğine yönelik olmaktadır. Dolayısıyla çalışanların işletmede uzun süre çalışmaları ve gündemde olmaları sebebiyle çalışanlar, adaletin uygulanması konusunda oldukça hassas olmaktadırlar. Örgütsel adalet, çalışanların işletme tarafından kendilerine adil davranıldığına yönelik bakış açılarını ortaya koymaktadır. Örgütsel adaletin sağlanamadığı ortamlarda ise örgütsel sinizm ortaya çıkmaktadır. Örgütsel sinizm, işletmeye ve çalışanlara doğrudan geliştirilen olumsuz ve negatif tutumlar olarak tanımlanabilir. Örgütsel sinizmin ortaya çıkmasında etik liderlerin adaletli davranmaması, işletme politikalarının doğru uygulanmaması, çalışanların özelliklerine dikkat edilmemesi vb. gibi durumlar yatmaktadır. Dolayısıyla bu çalışma ile etik liderlik ve etik liderlerin sergilemiş oldukları örgütsel adaletin, örgütsel sinizme etkileri ortaya konulmaya çalışılmıştır. Yapılan bu araştırma için hazırlanan ölçeklerde Sağlık Bakanlığı İstanbul Kanuni Sultan Süleyman Eğitim ve Araştırma Hastanesinde görev yapan toplam 2802 kişi çalışmanın evrenini oluşturmaktadır. Dolayısıyla çalışma kapsamında; Demografik özellikler, etik liderlik ölçeği, örgütsel adalet ölçeği ve örgütsel sinizm ölçeği kullanılmıştır. Yapılan regresyon analizleri sonucunda, bilişsel boyut ile etik liderlik ve örgütsel adalet boyutları arasındaki ilişkide; bilişsel boyutun iletişimsel etik ve bilgisel adalet alt boyutlarından etkilendiği tespit edilmiştir. Dolayısıyla, sağlık kurumlarında çalışanların örgütsel adalet algılarına yönelik tutumları, bireylerin amaçları ve etik lider, örgütsel adalet, örgütsel sinizm kişiliklerinin çalıştıkları işletmeler ile uyumlu hale getirilmesi, örgütsel adalet algısının arttırılarak örgütsel sinizm algısını azaltmada yardımcı olabilir. Regresyon analizleri sonucunda, davranışsal boyut ile etik liderlik ve örgütsel adalet boyutları arasındaki ilişkide; davranışsal boyutun iklimsel etik alt boyutundan etkilendiği tespit edilmiştir. Etik liderlik davranışlarının örgütsel adalet algısını etkilediği göz önünde bulundurularak sağlık kurumu yöneticilerinin etik liderlik davranışı sergileme düzeylerinin geliştirilmesi için eğitimlerin verilmesi yararlı olabilir.

The aim of this study is to determine the effect of ethical leadership and organizational justice perception on organizational cynicism behaviors of employees. Therefore, in this study, whether the behaviors of the managers in enterprises are appropriate to ethical values, the importance of managers to organizational justice and the degree of organizational cynicism in enterprises are investigated. Philosophy, which investigates the values, norms and norms that are the main sources of social relations, is good or bad, true or false. The concept of ethics refers to the choices of the individuals in the light of their personal choices, their world views and their moral behaviors. Leadership; It can be expressed as a management approach that enables employees to contribute to the vision they share. In this context, ethical leaders are fair, equitable and honest. Therefore, ethical leadership is defined as the way in which the business is in compliance with the regulations, laws and political elements that are in force while trying to achieve the objectives of the enterprise. Organizational justice is a concept that employees give importance to day by day. Businesses have an important role in the implementation of organizational justice thinking. Organizational justice practices in enterprises, the way employees perceive the sense of justice in the work environment, behaviors and attitudes are affected to what extent. Therefore, due to the fact that the employees work for a long time in the business and are on the agenda, the employees are very sensitive about the implementation of justice. Organizational justice sets out the perspectives that employees are treated fairly by the business. Organizational cynicism occurs in environments where organizational justice cannot be achieved. Organizational cynicism can be defined as negative and negative attitudes developed directly to the enterprise and employees. In the emergence of organizational cynicism, ethical leaders should not act in a fair manner; there are such cases. In this study, it has been tried to reveal the effects of organizational leadership on organizational cynicism by the ethical leadership and ethical leaders. In the scales prepared for this research, a total of 2802 people working in the Istanbul Kanuni Sultan Süleyman Training and Research Hospital constitute the universe of the study. Therefore; Demographic characteristics, ethical leadership scale, organizational justice scale and organizational cynicism scale were used. As a result of the regression analysis, the relationship between cognitive dimension and ethical leadership and organizational justice dimensions; cognitive dimension was affected by communicative ethics and informational justice sub-dimensions. Therefore, the attitudes of employees in health institutions towards organizational justice perceptions, harmonization of individuals' goals and personalities with the enterprises they work for can help to decrease the perception of organizational cynicism by increasing the perception of organizational justice. As a result of regression analysis, the relationship between behavioral dimension and ethical leadership and organizational justice dimensions; It was determined that the behavioral dimension was affected by the climatic ethics sub-dimension. Considering that ethical leadership behaviors affect the perception of organizational justice, it may be useful to give trainings to improve the level of ethical leadership behaviors of health institution managers.